Bəzi fiqurların Uzunluq və Sahələrinin tapılması

Uzunluğun ölçü vahidləri  Metr sistemində biz aşağıdakı uzunluq ölçü vahidlərindən istifadə edirik. Millimetr (mm), Santimetr (sm), Metr (m) və Kilometr (km).  10 mm= 1sm 100sm= 1m 1000m=1km Perimetr Perimetri hesablamaq üçün fiqurun tərəflərinin uzunluqlarını toplayırıq.  Məsələn: 1) ABCD düzbucaqlısının perimetrini hesablayın   Perimetr = 15+15+8+8 = 46sm   Qeyd: uzunluq üçün L, en üçün W istifadə ediriksə, onda perimetr (P) düstur kimi yazıla bilər: P=2L+2W 2)Aşağıdakı fiqurun perimetrini (P) hesablayın. P=5+5+3+3+2+2+10+4 = 34sm Qeyd: Bu misalda 4 sm uzunluğunu tapmalıyıq (10-6=4). Digər olmayan uzunluqlar 2 sm və 5 sm fiqurdan tapıla bilər.

Sahə Sahə fiqur daxilindəki məsafədir (boşluqdur). Bu, fiqurun kvadratlara bölünməsi və onların sayılması ilə ölçülür. Tərəfin kvadratları 1sm-dirsə, onda sm2 ölçü vahidindən istifadə edə bilərik.  Simmetrik olmayan fiqurlar torda çəkilə bilər və sahə kvadratları saymaqla hesablana bilər. kvadratın hissələri tam kvadrat düzəltmək üçün əlavə olunmalıdır.  Məsələn:Aşağıdakı fiqurun qiymətini hesablayın: Sahə = 3½ kvadrat  Üçbucaqlar, düzbucaqlar və deltoidlər (çərpələng şəkilli fiqurlar) kimi simmetrik fiqurlar üçün sahəni hesablamağa düstur vardır.   Düzbucaqlının sahəsi Sahə=Uzunluq x En Məsələn: Aşağıda göstərilən düzbucaqlı paralelepipedin həcmini hesablayın. ABCD düzbucaqlısının sahəsini hesablayın. Sahə=15 x 8= 120sm2 (Sahənin ölçü vahidi: sm2 )   Üçbucağın sahəsi Sahə = ½ x oturacaq x hündürlük Məsələn: ABC üçbucağının sahəsini hesablayın. Sahə=1/2 x 10 x 6= ½ x 60 = 30 sm2   (Qeyd: 10 x 60 BC üzərində dayanan düzbucaqlının sahəsini verəcək, üçbucağın sahəsi bu sahənin yarısıdır). Paraleloqramın sahəsi Sahə = oturacaq x hündürlük Məsələn:PQRS paraleloqramının sahəsini hesablayın. Sahə = 10 x 6 = 60sm2 Deltoid və Rombların sahəsi Sahə = ½ (diaqonalların vurma hasili) Məsələn ABCD deltoidi və LMNO rombunun sahələrini hesablayın. ABCD və LMNO sahəsi = ½ x 10 x 6 =30sm2 Trapesiyanın sahəsi Sahə = ½(paralel tərəflərin cəmi) x hündürlük Məsələn ABCD trapesiyasının sahəsini hesablayın. Sahə = ½ (10+20) x 5 = ½ x 30 x 5 = 75sm2 Qeyd Bəzən məsələdə sahə verilir və bizdən tərəflərin birinin uzunluğunu hesablamaq istənilir. Məsələn Üçbucaqdakı QR uzunluğunu hesablayın, sahə 20sm2 20 = ½ x 4 x QR 20 = 2 x QR QR = 10sm Mürəkkəb fiqurlar Bəzi məsələlərdə fiquru simmetrik fiqurlara bölmək lazım olur. Sahələri toplaya və ya çıxa bilərik.  Məsələn Aşağı şəkildəki a) ümumi sahə və b) şəkildə rənglənmiş sahəni hesablayın. a) Ümumi sahə = Sahə A + Sahə B =(2x3) + (5x10) = 6+50 = 56sm2 b) Rənglənmiş sahə = 56 – (2x2) = 52sm2